In onze tijd, waarin textiel nauwelijks nog iets waard is, is het moeilijk voor te stellen hoe kostbaar stof ooit was. We dragen kleren een seizoen en gooien ze vervolgens weg. Gordijnen en tapijten zijn spotgoedkoop. In dit project wil Barbara Broekman de rijke geschiedenis van de textielcultuur tastbaar maken door een ruimte te maken van textiel over textiel.

Textiel is van alle tijden en alle volken. Op verschillende plekken werd - ongeveer tegelijk - de weeftechniek uitgevonden. Al vroeg handelden mensen in textiel: een Egyptische mummie Chinese kreeg zijde mee in zijn graf. Mensen die over de wereld trokken, namen hun eigen technieken en stoffen mee en op die manier is het textielambacht vanaf het prille begin een internationale beweging.
 
Broekman heeft in haar carrière de mogelijkheden van 2D uitputtend bestudeert en toegepast. Van werk op de vloer – in harde en zachte materialen – van autonome kunst tot enorme werken in opdracht gemaakt voor openbare ruimtes. In dit project wil zij de mogelijkheden van textiel in 3D verkennen. Broekman gebruikt de totale ruimte: een vloer van zacht tapijt, wanden bedekt met uitvergrote afbeeldingen van sits, geborduurde delen, patchwork, non-wovens, verftechnieken en weefsels. Deze lopen door in het plafond. Het is een ruimte om te betreden. Geluid wordt door het textiel opgenomen en vervormt en uitdrukkingsvormen van het materiaal overweldigen de bezoeker.
 
De geschiedenis van de tent kent bijna evenveel variatie als die van de bouwkunst. Van de functionele, makkelijk op te zetten tent van nomaden, tot enorme verblijven die de rijkdom en macht van de eigenaar verbeelden. Eeuwenlang namen de Indiase Maharadjah’s hun imponerende tenten mee naar het slagveld.
Volgens Jalaluddin Muhammad Akba (1542 -1605), de keizer van het Mogolrijk, is een tent “een ideale plek om te schuilen voor extreme hitte of kou en regen en is het tegelijk het symbool van de heerser en dient hij behandeld te worden met goddelijke aanbidding.” Een indrukwekkend voorbeeld hiervan, de Tipu Sultans Tent (1799), zit in de collectie van the V&A museum in Londen.
 
Ook in onze tijd nam de Libische leider Muammar Gadaffi zijn tent mee bij buitenlandse bezoeken. Hij zette hem op in Parijs, Rome en Moskou.
Omdat een tent – hoe luxe hij ook is - van tijd tot tijd verplaatst wordt, is de aanblik nooit hetzelfde. Een ideale tent is flexibel, mobiel en opvouwbaar. 
 
De Centraal Aziatische textieltraditie is één van de rijkste ter wereld en kent een enorme variatie: geverfd, bedrukt met blokprints, geborduurd – waarvan ook uiterst luxe varianten bestaan met edelstenen en spiegels – patchwork, geweven, getuft, geknoopt etc., met daarbinnen ook nog een enorme regionale variatie.
Voor dit project gaat Broekman op zoek naar de originele bronnen van een aantal technieken en onderzoekt ze hoe verschillende culturen – in Oost en West – de ontwerpen naar hun hand hebben gezet.

De Sari, het traditionele kledingstuk voor vrouwen in India, is het uitgangspunt voor Broekmans ontwerp. Het is een universeel kledingstuk dat het vrouwenlichaam – deels - bedekt, maar ook gebruikt kan worden om zweet weg te vegen en het gezicht kan beschermen tegen kou of vieze smog. Door een uiteinde dicht te knopen kan de draagster het ook gebruiken om sleutels en geld onzichtbaar op te bergen.
Stroken ‘sari’ – van één bij vijf meter – vormen de eenheid van dit werk. Details van bestaande stukken textiel worden extreem uitvergroot zodat de beschouwer opgenomen wordt in de constructies en de maakprocessen.
 
Voor de uitvoering werkt Broekman al jaren samen met ambachtsmensen zoals mannelijke borduurders in India, wevers in het Textielmuseum in Tilburg, gobelin weefsters in Polen en tapijttufters in Spanje. Die samenwerking met de beste ambachtslieden is onderdeel van haar oeuvre. Broekman wil de hand van de makers zichtbaar maken en laten zien hoe onlosmakelijk de mens verbonden is met creëren. Die verbinding is wezenlijk.
Tegelijk gebruikt zij nieuwe – hedendaagse, industriële, goedkopere – technieken om oude tradities levend – en betaalbaar - te houden. Zo zal het tapijt op de vloer bijvoorbeeld digitaal geprint worden. Op die manier wordt zichtbaar hoe verschillende technieken het eindresultaat beïnvloeden.
 
Broekman werkt bijna altijd met bestaande beelden en bestaande technieken. Zoals ze zelf zegt: ‘daardoor voer ik niet alleen de dialoog met mijzelf, maar ook met anderen: met degene die mij inspireren, met opdrachtgevers en met de ambachtsmensen die mijn werk uitvoeren.’ Vorm en inhoud zijn altijd met elkaar verweven.
Broekman (1955) is opgeleid in de traditie van Bauhaus, die uitgaat van het onderzoek en de toepassing van de formele uitgangspunten van kleur, licht en beweging. Die toepassen op een totale ruimte geeft een nieuwe dimensie aan haar werk.
 
Voor Broekman is textiel een manier om zich uit te drukken. ‘Textiel is voor mij wat verf is voor een schilder. Textiel staat voor mij voor de scheppende kracht van de mens. Het is sterk verbonden met het leven van alledag, het is zacht, het beschermt en het appelleert aan de tastzin. Het is van alle tijden en alle culturen. Het heeft een menselijke maat. Textiel staat voor mij voor liefde. De liefde, tijd en handwerk die geïnvesteerd moet worden voor de totstandkoming van een werk, is verantwoordelijk voor het doorwrochte karakter. Meerdere handen en ogen dragen bij aan het eindresultaat. Alle inspanning en arbeid is zichtbaar.’
 
Technische omschrijving:
Afmeting: 5 m breed x 9 m lang x 5 m hoog
Wanden en plafond: banen van elk 1m breed x 5 m hoog
Vloer: Geprint tapijt in banen van 1m breed x 5 m lang
Totaal aantal banen: 37 banen, 9 banen geprint tapijt, 46 totaal
 
Voor de uitvoering denkt Broekman aan een fijne dubbel geweven Jacquard met een rijke uitstraling, waardoor een eenheid in verscheidenheid ontstaat. Daaroverheen komen op ooghoogte ‘collages’ genaaid of geplakt van echte stukken textiel met de desbetreffende, uitvergrootte techniek. Die stukken textiel worden onder andere vervaardigd in India. Daarnaast verzamelt Broekman bestaande stukken textiel om te verwerken in de collages.
De collage kan eventueel ook aangebracht worden in de vorm van letters, woorden en zinnen die gaan over de gelaagdheid en diepere betekenissen/waarden van textiel. Broekman zoekt nog uit wat het beste werkt.
Op de vloer komen uitvergrote details van technieken die in tapijt/vloerbedekking toegepast worden, uitgevoerd in gedetailleerd geprint tapijt. Wie in de tent staat ervaart een textiel droste-effect.
 
Gebruikte technieken:
-Non-wovens zoals breien, haken, vlechten, kant (naaldkant, kloskant), vilt enz
-Geweven technieken zoals fijnweven in platbinding, bandweven, gobelin weven, damast, dubbelweven, Jacquard weven enz
-Druk technieken: blokprint, zeefdruk, sits, resist dye, ikat, tye dye enz
-Borduurtechnieken: kettingsteek, goudborduur, satijn steek, platsteek, kruissteek enz
-Embellishment: versieren met kralen, schelpen, spiegels, passementen, veren enz
-Quilten, mola (appliqueren) combinaties van weven en borduren enz.