De Nederlandse elite liet zich in de zeventiende eeuw eensgezind portretteren in deftig zwart. Kijk je echter wat beter, dan zie je meer dan vijftig tinten zwart; van ‘kraaienzwart’ tot ‘koolzwart’ en ‘glanzend zwart’. Nederland volgde van de zeventiende tot in de twintigste eeuw het internationale modebeeld, soms aangepast aan de eigen smaak. In de achttiende eeuw zie je in ons land bijvoorbeeld veel blauwe zijde, terwijl men in Frankrijk koos voor fellere kleuren als smaragdgroen of citroengeel. In de negentiende eeuw neemt het modebewustzijn toe. Internationale modetrends worden gevolgd en de komst van het luxe warenhuis Hirsch (uit Brussel) draagt eraan bij dat aan het eind van de eeuw een ware luxe-industrie ontstaat.

De eerste modeontwerpers die in Nederland onder eigen naam opereren, zoals in de jaren 20 Joan Praetorius, volgen nog lange tijd de Parijse couture. De ontwerpen van Praetorius worden geroemd om de ‘schoone lijn’, maar ook om de ‘Hollandsche eenvoud en degelijkheid’. Na de Tweede Wereldoorlog komt een generatie Nederlandse ontwerpers op met ontwerpers als Max Heymans, Dick Holthaus, Frans Molenaar, Fong Leng en Frank Govers. In de jaren 60 maken zij zich los van Parijs en ontwikkelen hun eigen signatuur met veel zwart-wit, oog voor lijn en vorm, maar ook explosies van kleur en eigenzinnigheid. Het modeonderwijs in Nederland, met name in Arnhem, is vervolgens sterk gericht op concept. Dit resulteert in tal van creatieve ontwerpers, die conceptuele Nederlandse mode in de jaren 90 internationaal op de kaart zetten.

Jaarlijks grote modetentoonstelling?Bijna tien jaar geleden presenteerde het Gemeentemuseum de tentoonstelling Fashion NL over de jonge ontwerpers van dat moment. Sindsdien krijgt mode elk jaar een belangrijke plek in het tentoonstellingsprogramma. “Het Gemeentemuseum Den Haag heeft een lange traditie als het gaat om het presenteren van mode, met een duidelijk accent op de Nederlandse mode”, licht directeur Benno Tempel toe. “Frans Molenaar kreeg in de jaren 80 bijvoorbeeld al een eigen tentoonstelling. Maar we werken ook veel samen met de grote, buitenlandse modehuizen. In het begin kostte dat nog wel eens moeite, maar tegenwoordig weten ze ons te vinden en kennen ze ons. Wij onderkennen het belang van mode en dat zie je in ons tentoonstellingsbeleid.”

Ode aan de Nederlandse mode toont meer dan honderd creaties uit de Nederlandse modegeschiedenis van 1900 tot 2015. De tentoonstelling wordt vormgegeven door Maarten Spruyt en Tsur Reshef. De bijbehorende catalogus wordt uitgegeven door Waanders & de Kunst, met artikelen van Bianca du Mortier, Pascale Gorguet Ballesteros, Madelief Hohé en Georgette Koning en vormgegeven door Drawswords. De fotografie is van Sabrina Bongiovanni, die collectie en modern werk fotografeerde in het Nederlandse landschap: op de Hollandse dijken, in het bollenveld of midden in de stad.
 
Agenda> English text

Gemeentemuseum Den Haag
Stadhouderslaan 41
2517 HV Den Haag
Netherlands
+31 (0)70 338 1111
gemeentemuseum.nl